سفال بدل چینی

سفال بدل چینی
بدل چینی نوعی سفال با گل سفید است که 
چینیسازها در گذشته برای ساخت ظروف بدل 
چینی از آن استفاده میکردند. مواد اولیة این نوع 
سفالها سیلیس یا سنگ چخماق، بنتونیت یا گل 
سرشور و کالن است. سنگ چخماق و کالن از معادن 
اطراف گناباد بهدست میآیند. پس از تهیة سنگ 
چخماق، آن را با پتک میکوبند تا به اندازههای 
کوچک و بهاصطالح کشمشنخودی تبدیل شود. 
سپس خوردهسنگها را با آب در سوراخ وسط 
دستاس )آسیاب دستی بزرگ با سنگهای سخت 
گرانیتی بهنام ترس که 200 تا300 کیلو وزن 
دارند( میریزند و با دست میچرخانند تا پودر شود 
)محجوبی، 1391الف(.
در مرحلة بعد، پودرها را در مخزنی جمع و با 
آب مخلوط میکنند و دوغاب حاصل را به حال 
خود میگذارند تا آب آن تبخیر شود. سپس گل 
سفتشده را چونه میکنند و بعد از خشک شدن 
آن را میکوبند و الک میکنند. پودر بهدستآمده را 
به اندازة 20 درصد با گل سرشور مخلوط میکنند 
)خانیکی، 1375 :50 .)گل سرشور را برای چسبندگی 
بهتر گل استفاده میکنند. در بعضی موارد نیز برای 
لعابپذیری مرغوبتر، چسبندگی بیشتر و جلوگیری 
از ترک خوردن گل، از ماسه یا ذرات کاه و علوفه 
به میزان 5 تا 10 درصد استفاده میکنند. در حال 
حاضر، این روش بهدلیل سختی کار منقرض شده 
است )محجوبی، 1391الف(.